Sigurno se srećete ponekad sa čepovima od plute, kojima se zatvaraju flaše vina. A da li ste se zapitali, koje upravo te čepove od plute i izmislio? Egipćani su prvi na svetu koristili čepove od plute da bi dobro zatvorili flaše i to još pre 4000 godina. Poznato je da se pluta proizvodila u Persiji, Egiptu i Vavilonu.
Zaliveni čepovi od plute pronađeni su u grobovima drevnog Egipta, a postoji saznanje da su grobovi stari više hiljada godina. Ribari su davno na Mediteranskom moru, čepove od plute koristili zato da im ribarske mreže ne bi potonule. U isto vreme od plutenih čepova su pravljene čak i sandale, koje su apsorbovale udarac ka nozi, a čak im omogućavale i udobnost.
Francuski vinari sredinom 17. veka, nisu koristili čepove od plute za zatvaranje flaša, već su sa krpama koje su natopili uljem zatvarali boce. Opet Stari Grci su za zatvaranje flaša, koristili plutene čepove. Poznato je da se na jednoj izuzetno staroj slici, vidi drevni jedrenjak u blizini Kartagine na kome se vide poređane amfore sa maslinovim uljem, vodom i vinom, zatvorene upravo čepovima od plute.
Svojevremeno su u Sredozemnom moru Rimljani bili ti, koji su najviše koristili čepove od plute za zatvaranje flaša. Poznato je da se u Nemačkoj čuva najstarija boca vina u muzeju Spejer. Ova najstarija flaša vina, potiče čak iz 300-te godine pre nove ere.
Čepovi od plute su bili najčešći zaštitinici flaša u kojima je skladišteno maslinovo ulje i vino. Grci su otkrili da je čep od plute bio kvalitetniji od onog koji je pravljen od čistog drveta, što je brzo dovelo do sve veće proizvodnje čepova od plute. Oni su čak preporučivali da se i košnice prave od plute, jer su košnice izgrađene od plute u unutrašnjosti imale nižu temperaturu.
Pluta se uglavnom proizvodi od spoljašnje kore zimzelenog hrasta, poznatom po latinskom nazivu Kuercus (Quercus). Ozbiljni proizvođači čepova, proizvode ih od kore hrasta, a koriste koru hrasta od drveta koje je staro najmanje 15-20 godina. Danas su centri proizvodnje plutenih čepova od hrasta, koncentrisani u južnoj Evropi i to u sledećim zemljama: Francuskoj, Španiji, Italiji i Portugalu. Ove zemlje na svetskom nivou, proizvedu negde oko 67% čepova od plute u celom svetu.
Zna se da su pluta i vino komplementarni proizvodi. Na teritoriji Efesa u Turskoj, pronađena je amfora iz 1. veka pre nove ere, koja je zapečaćena sa pampurom. U blizini naselja Kap de Kreus, vršena su istraživanja na morskom dnu. Istraživanja pronađenih plutenih čepova su pokazala da je čep potpuno zadržao svoje osnovne komponente i da je njegova ćelijska struktura bila praktično netaknuta.
Monah Pjer Perinjon je 1680. godine u Francuskoj, bio zadužen za održavanje manastirskog vinskog podruma. Kako bi rešio problem izuzetno velike količine ugljen dioksida i pucanja boca za skladištenje svog sada već svetski poznatog šampanjca Dom Perinjon, počeo je koristiti deblje flaše, a za njihovo zatvaranje koristio je čepove od plute. Njegov pronalazak je predstavljao pravu revoluciju u industriji šampanjca i vina tog regiona. Kasnije se u regionu Evrope, znatno povećala proizvodnja šampanjca, a samim tim i plutenih čepova.
Na Iberijskom poluostrvu sistematska proizvodnja čepova od plute, započela je u 18. veku. Prva fabrika čepova od plute, pokrenuta je 1750. godine u Đironi, a proizvodnja se kasnije proširila i na celu Španiju.
tekst: Hedonist magazin
foto: Pixabay
